Stop alles wat je bent, in het kleinste wat je doet

Fernando Pessoa

gepost 11 november 2020

In zijn novelle De laatste drie dagen van Fernando Pessoa  beschrijft  Antonio Tabucchi het levenseinde van Portugals grootste dichter. Het is een ontroerend verhaal over afscheid nemen, terugblikken en verzoenen met het leven. Tegelijk is het een reis langs vele plaatsen, personages, situaties en citaten uit Pessoa's rijk geschakeerde oeuvre.

 

'Nu de drank hem heeft geveld, ontvangt Fernando Pessoa zijn vrienden en literaire afsplitsingen aan zijn ziekenhuisbed. Hij wisselt met hen herinneringen uit, doet en aanhoort bekentenissen en deelt affectieverklaringen.

uitgeverij Vrijdag

 

Vertaald uit het Italiaans door Mark Rummers.

 

gepost 2 november2020

‘Wie zijn de vier belangrijkste Portugese dichters?’ Zo begint een Portugese grap. Antwoord: ‘Fernando Pessoa’. Deze bizarre man en grootse auteur was in zijn eentje een hele literatuur.

Hoe dat komt legt Alexandra De Vos uit in het artikel in DSL, De man die de hele mensheid was, waarin ze een interessant portret schetst van Pessoa n.a.v. de publicatie van Kroniek van een leven dat voorbijgaat, een bundeling van een deel van zijn literaire nalatenschap: 30 000 kattebelletjes, paragrafen, oneliners, overpeinzingen, dagboeknotities, schetsen, inzichten enz... gevonden in een houten kist die achterbleef na zijn dood. Michaël Stoker, Pessoa-kenner, vertaalde en stelde de bundeling samen. 

In het artikel De man die de hele mensheid was, neemt De Vos een duik in Pessoa's leven en zijn nagelaten werk. 

 

Fernando Pessoa wordt beschouwd als één van de grootste dichters aller tijden. Tegelijk was hij ook één van de meest raadselachtige figuren in de literatuur. Dat kwam vooral door zijn dwangmatig gebruik van 'heteroniemen', hypothetische auteurs die hij opvoerde, elk met een eigen oeuvre en stijl, over wie hij schreef als waren het echte schrijvers, maar die eigenlijk hele en halve incarnaties zijn van hemzelf.

 

Lees hier meer over die bijzondere man, die in de diepten van de menselijke ziel dook en verzen vol intelligentie en wijsheid heeft nagelaten.

https://www.standaard.be/cnt/dmf20201023_95411255 

bron De Standaard der Letteren 24 oktober 2020

 

 

Cansaço

 

O que há em mim é sobretudo cansaço —
Não disto nem daquilo,
Nem sequer de tudo ou de nada:
Cansaço assim mesmo, ele mesmo,
Cansaço.

 

A subtileza das sensações inúteis,
As paixões violentas por coisa nenhuma,
Os amores intensos por o suposto em alguém,
Essas coisas todas —
Essas e o que falta nelas eternamente —;
Tudo isso faz um cansaço,
Este cansaço,
Cansaço.

 

Há sem dúvida quem ame o infinito,
Há sem dúvida quem deseje o impossível,
Há sem dúvida quem não queira nada —
Três tipos de idealistas, e eu nenhum deles:
Porque eu amo infinitamente o finito,
Porque eu desejo impossivelmente o possível,
Porque quero tudo, ou um pouco mais, se puder ser,
Ou até se não puder ser…

 

E o resultado?
Para eles a vida vivida ou sonhada,
Para eles o sonho sonhado ou vivido,
Para eles a média entre tudo e nada, isto é, isto…
Para mim só um grande, um profundo,
E, ah com que felicidade infecundo, cansaço,
Um supremíssimo cansaço,
Íssino, íssimo, íssimo,
Cansaço…

 

 

Álvaro de Campos, in “Poemas” 

(heterónimo de Fernando Pessoa)

Moeheid

 

Wat er in mij is, is vooral moeheid.
Niet van het een of van het ander,
Zelfs niet van alles of van niets:
Gewoonweg moeheid, zij zelf:
Moeheid.

 

De broosheid van nutteloze gevoelens,
De hevige passies voor niets,
De intense liefdes voor het veronderstelde in iemand,
Al die dingen –
Die dingen en wat eeuwig aan ze ontbreekt –
Dat alles veroorzaakt een moeheid,
Deze moeheid,
Moeheid.

 

Er zijn ongetwijfeld mensen die van het oneindige houden,
Er zijn ongetwijfeld mensen die het onmogelijke wensen,
Er zijn ongetwijfeld mensen die niets willen –
Drie soorten idealisten, en ik ben geen van hen:
Omdat ik oneindig van het eindige hou,
Omdat ik onmogelijk het mogelijke wens,
Omdat ik alles wil, of nog wat meer, als dat er kan zijn,
Of zelfs als dat er niet kan zijn …

 

En het resultaat?
Voor sommigen het leven geleefd of gedroomd,
Voor anderen de droom gedroomd of beleefd,
Voor weer anderen het midden tussen alles en niets, dit is het, dit …
Voor mij slechts een grote, een diepe
En ah, met welk een vruchteloos geluk, moeheid.
Een heel extreme moeheid,
Juist dat, precies dat, niets anders dan dat:
Moeheid …

 

 

Álvaro de Campos, uit “Poemas” 

(heteroniem van Fernando Pessoa)

Quando Vier a Primavera

 

Quando vier a Primavera,
Se eu já estiver morto,
As flores florirão da mesma maneira
E as árvores não serão menos verdes que na Primavera passada.
A realidade não precisa de mim.

 

Sinto uma alegria enorme
Ao pensar que a minha morte não tem importância nenhuma.

 

Se soubesse que amanhã morria
E a Primavera era depois de amanhã,
Morreria contente, porque ela era depois de amanhã.
Se esse é o seu tempo, quando havia ela de vir senão no seu tempo?


Gosto que tudo seja real e que tudo esteja certo;
E gosto porque assim seria, mesmo que eu não gostasse.
Por isso, se morrer agora, morro contente,
Porque tudo é real e tudo está certo.

 

 

Podem rezar latim sobre o meu caixão, se quiserem.
Se quiserem, podem dançar e cantar à roda dele.
Não tenho preferências para quando já não puder ter preferências.

 


O que for, quando for, é que será o que é.

 

Alberto Caeiro, in “Poemas Inconjuntos” 

(heterónimo de Fernando Pessoa)

Wanneer de lente komt

 

Wanneer de lente komt
Als ik al dood ben,
Zullen de bloemen bloeien zoals altijd
En de bomen zullen niet minder groen zijn dan in de vorige lente.
De werkelijkheid heeft mij niet nodig.

 

Ik voel een enorme vreugde
Bij de gedachte dat mijn dood van geen enkel belang is.

 

Als ik wist dat ik morgen zou sterven
En de lente er na morgen zou zijn,
Zou ik tevreden sterven, omdat ze er na morgen zou zijn.
Als dat haar tijd is, wanneer zou ze dan moeten komen anders dan op haar tijd?

 

Ik houd ervan dat alles werkelijk is en alles is zoals het moet zijn;
Daar houd ik van, omdat het zo zou wezen ook als ik er niet van hield.
Daarom, als ik nu sterf, sterf ik tevreden,
Want alles is werkelijk en alles is zoals het moet zijn.

 

Ze mogen Latijn prevelen boven mijn kist als ze willen.
Als ze willen, mogen ze eromheen dansen en zingen.
Ik heb geen voorkeur voor wanneer ik geen voorkeuren meer kan hebben.

 


Wat het zal zijn, wanneer het zal zijn, het zal zijn wat het is.

 

Alberto Caeiro, uit “Poemas Inconjuntos” 

(heteroniem van Fernando Pessoa)

Een extraatje

Luister hoe heerlijk dit gedicht klinkt in het Portugees, ook al spreekt u geen Portugees of verstaat u het niet. Geniet. 

https://youtu.be/ZNWEmKLLFWA 

Het leven is de buitenkant van de dood

Fernando Pessoa

Niet weten over jezelf is leven. 

Onze slechte kanten overpeinzen is denken.

Fernando Pessoa

Vertel anderen over ons. Deel deze webpagina met uw netwerk.